Lag, yapılan işlem ve sonucu arasında meydana gelen zaman farkıdır. Lag, tepki süresi olarak da ifade edilir. Genellikle oyunlarda yapılan işlemlerle alakalı bir kavramdır. İşlem ve sonucu arasındaki zaman farkı arttıkça ‘lag sorunu’ kavramı ortaya çıkar.
Zamanında tıklandığı hale işlemin gerçekleşmemesi, yazılanların sohbet kısmında gözükmemesi gecikmeden (lag) kaynaklanır. Lag, genel olarak sunucular arasındaki zaman farkından dolayı ortaya çıkar.
Lag sorunu
Lag sorunu, işlem ve sonuç arasındaki zaman farkından kaynaklanır. Basit ya da önemli fark etmeksizin yazılımlarda lag sorunu yaşanması mümkündür. Genel olarak ekran kartı sürücüsü lag sorununa sebep olur. Eğer ekran kartı sürücüsü doğru biçimde yüklü değilse, bilgisayarın tepki süresi geç olur. Bu basit bir lag sorunudur.
Lag sorunu, genel olarak online oyunlarda karşılaşılan bir kavramdır. Oyunda verilen komut hemen gerçekleşmiyorsa, aradan belirli süre geçiyorsa lag sorunu vardır. Lag sorunu temel olarak sürücü ya da internet bağlantısından kaynaklanır. Oyunlarda meydana gelen lag sorununda bazen bilgisayardan değil sunucu yetersizliğinden kaynaklanır.
Lag nasıl test edilir?
Lag testinin birden fazla yol ile yapılması mümkündür. Lag, tek bir alanda gerçekleşmez. Bu sebeple hangi yöntemle lag testi yapılacağı değişkenlik gösterir. Eğer internet bağlantısında lag olduğu düşünülüyorsa, Ping atılması önerilir. Pin atılarak internet bağlantısının düzgün şekilde çalışıp çalışmadığı tespit edilir.
Lag, bilgisayar donanımından kaynaklanıyorsa, işletim sistemindeki sürücülerin doğru tanıtılmamış olması mümkündür. Eğer lag sunucu kaynaklı ise, kullanıcılar lag sorununu kendisi tespit edemez ve çözemez.
Lag sebepleri nelerdir?
İnternette bir işlem yaparken hız bazen artar ve bazen de düşer. Bu, oyunlarda kimi zaman uzun süren lag sorununun ortaya çıkmasına yol açar. İnternet hızındaki bu dalgalanma, genellikle bağlantı sorunlarından kaynaklanır.
- Bağlantı sorunları: Hat kablosunda kopma, ek yerlerinde temassızlık, modeme yakın ısıtıcılar sebep olmaktadır. Oyun oynarken indirme işlemi yapmak da bağlantı sorununa yol açar. Ayrıca oyundayken internet kullanan farklı uygulamalar kullanmak da buna sebeptir.
- Düşük bağlantı hızı: Bağlantı hızı 1024 kbps olduğunda genellikle lag sorunu olmaz. Ancak 256 ve 512 kbps hızda bağlantıda lag sorunu yaşanması yaygındır.
- Sistem yetersizliği: Sistemdeki yetersizlikle lag sorununa yol açmasa da oyunda donmalar ve kapanmalar yaşanır. Bunun sebebi bilgisayarın oyun hızına yetişme konusunda yetersiz kalmasıdır.
Lag nasıl anlaşılır?
Lag sorunu olduğunda aşağıda tabloda verilen sorunlardan bir ya da birkaçı yaşanmaktadır. Bu maddelerden biri varsa, lag sorunu olduğunun söylenmesi mümkündür.
| Yükleme ekranında yüksek Ping değeri |
| CTRL + F kombinasyonu ile görüntülenen MS değerinin yüksek olması |
| Hareket, komut, yazı gibi işlemlerin sonucunda gecikme |
| Oyunda etrafta bir şeyler olurken hareket edememe |
| Oyunda güncelleme yapılırken bir süre durup, sonra aniden çok çabuk ilerlemesi |
| Sık sık oyundan düşme |
Lag düşürme yolları nelerdir?
Bilgisayar kullanıcıları genel olarak lag düşürmenin yolunu arar. Özellikle oyun oynayan kullanıcılar için lag düşürme önemlidir. Lag sorunu, genellikle internet hızı ya da sunucu kaynaklıdır. Bu yüzden Ethernet kablosu kullanımı sıklıkla önerilir. Ethernet kablosu kullanımı ile bağlantı sorunlarının önüne geçilir. Böylece internet hızı da yükselmiş olur.
Lag sorununun tespiti ve çözümü için internet hız testi yapmak önemlidir. Kullanıcılar bilgisayardaki internet kullanan tüm uygulamaları kapatarak lag düşmesi sağlar. Aynı interneti ne kadar az kişi kullanırsa, bağlantı hızı o kadar yüksek olur. Eğer lag sorunu, bu önlemlere rağmen devam ediyorsa modemin kapatılıp açılması önerilir.
Oyunlarda lag oluşma sebepleri nelerdir?
Oyuncular, sıklıkla lag sorunu ile karşı karşıya kalırlar. Oyunlardaki lag sorununun birçok sebebi vardır. En çok da sunucular arasındaki gecikmelerden dolayı oyunlarda lag sorunu yaşanmaktadır.
Ping değeri arttıkça lag sorunu yaşanır. Online oyunlarda lag düşürmek için de Ping değerinin 0-30 ms arasında olması gerekir. Oyundayken sinyal gidiş gelişi 1000 milisaniyeyi aştığında, lag sorunu oluşur. Oyun içindeki lag süresi CTRL + F kombinasyonu ile test edilir.
Sunucudaki kalabalık, aynı interneti birkaç kişi kullanmak, bilgisayardaki virüsler lag sorununa yol açar. Aynı zamanda hattaki kopukluklar, birden fazla sekme kullanılması da diğer sebeplerdir. Örneğin bir kişi oyun oynarken aynı internete bağlı diğer kişi dizi izlerse Ping değeri artar. Ping değeri arttığında lag sorunu ortaya çıkar. İnternet hızı da oyunlarda lag oluşturan faktörlerdendir. Bu sebeple internet aboneliğinin doğru bir paket üzerinden yapılması önerilir.
Oyunlarda lag düşürme yolları nelerdir?
Oyun oynarken sorun yaşamamak için lag düşürme çok önemlidir. Lag sorununun sebebi, genel olarak internet hızı ya da sunucudan kaynaklanır. Bu sebeple önerilen en etkili çözüm Ethernet kablosu ile internet kullanımıdır. Ethernet kablosu ile bağlantı sağlandığında birçok sorunun önüne geçilir. Çünkü kablolar interneti aktarırken kayıp yaşanmaz. Kablosuz internet kullanımı daha yaygın olsa da Ethernet kablosu kullanımı hala tercih edilir.
Lag düşürmek için ilk olarak internet hız testi yapılması önerilir. Bunun için, internet kullanan tüm programlar kapatılır. Çünkü açık programlar Ping değerini arttırarak lag sorununa yol açar. Kablosuz internet bağlantısı kullanılıyorsa, tek kişi kullanımı önerilir. İnterneti birden çok kişi kullandığında internet hızı düşer. Özellikle de oyun oynama, dizi izleme gibi yoğun internet tüketen aktiviteler hızı etkiler. Hız düştüğünde de oyunlarda gecikmeler sıklaşır.
Yaşanan hız sorunu bazen kısa süreliğinedir. Örneğin, oyundayken indirme işlemi yapıldığında interneti hızı düşer. Kimi zaman bilgisayardaki virüsler de Ping değerini artırır. Bunun önüne geçmek için de antivirüs programlarının kullanılması önerilir. Lag sorununun modemden kaynaklanması da mümkündür. Sorun modem kaynaklıysa, yeni modem kullanımı sorunu ortadan kaldırır.
Ping nasıl düşürülür?
Ping değeri birden farklı yolla düşürülmektedir. Ping değerinin düşürülmesi özellikle oyunlarda lag sorunu yaşayanlar için önemlidir. Aşağıdaki adımlar tekip edilerek ping değeri düşürülür:
- Bilgisayardaki tüm açık programları kapatıp, varsa indirmeleri durdurun.
- Aynı interneti başka biri yoğun olarak kullanılıyorsa, Ping değeri de etkilenir. İnternete bağlı cihaz sayısını minimum tutun. Mümkünse tek cihazın internete bağlı olması önerilir. Çünkü aksi halde Ping değeri artar.
- Bilgisayarı, modemin yanına taşıyın. Ayrıca, bilgisayarı modeme Ethernet kablosu ile bağlayın. Ethernet kablosu, bağlantı sorunlarının büyük ölçüde önüne geçer.
- Modemin dışarıdan gelen kablolarının bağlantısının doğru yapıldığından emin olun. Bu bağlantılarda bir problem varsa bağlantı kalitesi ve ping değeri etkilenir.
- Antivirüs programı ile bilgisayarda virüs taraması yapın. Bazen bilgisayardaki virüsler, Ping değerini sürekli olarak arttırır.
- Son olarak modemi kapatıp açmayı deneyin. Birden fazla modem varsa, hepsini açıp kapatın.
- Tüm bunlara rağmen ping seviyesinde sorun varsa, servis sağlayıcısından destek alın. Servis sağlayıcısı bazen sorunun kaynağını tespit eder ve uzaktan çözüm sağlar.
Kaynakça
