Network Attached Storage (NAS), farklı konumlardaki birden fazla kullanıcının ağ veya internet üzerinden aynı depolama alanına erişmesini sağlayan, ağa bağlı merkezi bir dosya sunucusudur. NAS cihazları öncelikle veri depolama ve dosya paylaşımı talepleri için kullanılır, ancak zaman içinde daha fazlası için kullanılabilecek çok çeşitli çözümler içerecek şekilde gelişmiştir. Akış, sık erişilen video ve görüntü dosyalarının depolanması, yedekleme ve kurtarma için arşivler ve sanal masaüstü altyapısının barındırılması gibi dosya depolama uygulamaları için ideal depolama çözümleri sunar.
NAS (Ağ Bağlantılı Depolama) Nedir?
Ağ bağlantılı depolama ya da ağa bağlı depolama, doğrudan bağlı depolama (DAS) ve depolama alanı ağı (SAN) ile birlikte kurumsal ortamlarda kullanılan üç ana depolama mimarisinden biridir.
NAS sistemleri, verimli veri depolama, paylaşma ve almayı kolaylaştırmak için ağlara bağlanır. Dijital içeriğin depolanması ve yönetimi için merkezi bir konum sağlayarak, yerel alan ağında (LAN) veya internet bağlantısı üzerinden bulunan yetkili kullanıcılar ve cihazlar için bu içeriğin erişilebilir olmasını sağlar.
NAS yazılımı, cihaz donanımına gömülü kendi işletim sistemi üzerinde çalışır ve kullanıcıların ağı yapılandırmasına, kontrol etmesine ve verilere erişmesine olanak tanır. Cihazlar ağlara ethernet veya WiFi ile bağlanır. Bazılarında ise diğer cihazlara bağlanmak için USB bağlantı noktaları da vardır.
NAS (Ağ Bağlantılı Depolama) Nasıl Çalışır?
NAS mimarisinin merkezinde, genellikle iki ile beş arasında değişen sayıda depolama sürücüsü barındıran cihazlar yer alır. NAS cihazları katı hal sürücüleri (SSD’ler) ya da mekanik sabit disk sürücüleri (HDD’ler) kullanabilir; SSD’ler daha hızlıyken, HDD’ler daha düşük maliyetle daha büyük depolama kapasitelerine sahiptir. Daha fazla sürücü daha fazla kapasitenin yanı sıra arıza emniyetli yedeklilik de sağlayabilir.
Birçok NAS sistemi, kolay veri çoğaltma ve dağıtımı sağlamak için birden fazla depolama diskini bir arada gruplayan Redundant Array of Independent Disks olan RAID’i de kullanır. Bu şekilde, bir disk arızalanırsa, diğerleri çok az veya hiç veri kaybı olmadan sisteme hizmet vermeye devam edebilir.
NAS cihazları ayrıca beyin görevi gören entegre random access memory (RAM) ve merkezi işlem birimlerine (CPU) sahiptir ve gelen veri taleplerini yönetmekten çeşitli veri aktarım işlemlerini yürütmeye kadar çok sayıda görevi ve işlemi yerine getirir.
NAS Sisteminin Bileşenleri
Aşağıdaki listede NAS sisteminin bileşenlerini bulabilirsiniz:
1. Fiziksel depolama birimleri
Fiziksel depolama sürücüleri NAS’ın temel bileşenidir. Bunlar sabit diskler, SSD’ler veya hatta her ikisinin bir kombinasyonu olabilir.
NAS’a bağlı istemci cihazlar tarafından erişilecek ve paylaşılacak veri ve dosyaları depolamak için kullanılır.
Ayrıca, NAS’ın çalışması sırasında işlemci tarafından hızlı bir şekilde kullanılan veri ve bilgilerin depolanması için geçici alan sağlayan RAM’den de bahsetmek gerekir.
2. Merkezi işlem birimi (CPU)
Merkezi işlem birimi (veya CPU) NAS’ın beynidir, depolama yönetimi görevlerini yerine getirmekten ve istemci cihazlardan gelen isteklere yanıt vermekten sorumludur.
3. İşletim sistemi
Ürün yazılımı veya işletim sistemi, tüm NAS işlemlerini kontrol eden ve yöneten yazılımdır. Yönetim arayüzü, yapılandırma ve NAS depolama alanına erişim sağlar.
4. Ağ arayüzü
Ağ arayüzü, NAS’ı yerel alan ağına (LAN) veya internete bağlamak için kullanılır. Kablolu bağlantı sağlayan bir veya daha fazla Ethernet portu olabilir.
NAS (Ağ Bağlantılı Depolama) Ne İşe Yarar?
Küçük işletmeler NAS sunucularını, yalnızca veri okuma ve yazmaya yönelik oldukları için tüm iş ağında kullanılabilen uygun fiyatlı, ölçeklenebilir ve kolay erişilebilir bir depolama seçeneği olarak kullanır.
Birçok işletme, acil veri depolama ihtiyaçlarını karşılamanın en uygun maliyetli yolu olduğu için bir NAS sistemi kurar. NAS sabit diskinde depolanan verilerin esnekliği ve erişilebilirliği göz önüne alındığında, yüksek hacimde dosya paylaşan işletmeler bu sistemin kolay işlevselliğini tercih edebilir.
Video dosyaları gibi büyük hacimli verileri depolaması gereken işletmeler de ihtiyaçlarını karşılamak için kolayca genişletilebilen düşük maliyetli ve ölçeklenebilir depolama için bir NAS cihazı kurmak isteyebilir (özellikle de veri depolama uyumluluk nedenleriyle gerekliyse).
NAS Cihazları Neden Önemlidir?
NAS cihazları çeşitli nedenlerden dolayı önemlidir. Bunlar aşağıdaki şekildedir:
1. Merkezi Depolama
NAS cihazları, verilerin depolanması ve düzenlenmesi için merkezi bir konum sağlar. NAS, dosyaları birden fazla bilgisayara veya harici sabit sürücüye dağıtmak yerine verileri tek bir yerde birleştirmenize ve yetkili kullanıcılar tarafından kolayca erişilebilir hale getirmenize olanak tanır.
2. Veri Paylaşımı ve İşbirliği
NAS, işletmeler içinde sorunsuz veri paylaşımı ve işbirliği sağlar. Birden fazla kullanıcı aynı dosyalara aynı anda erişebilir ve üzerinde çalışabilir, bu da ekip çalışmasını teşvik eder ve üretkenliği artırır. Bu, özellikle ortak projelere dayanan veya büyük dosyaları ekipler arasında paylaşması gereken işletmeler için faydalıdır.
3. Veri Yedekleme ve Kurtarma
NAS cihazları genellikle kritik verileri otomatik veya manuel olarak yedeklemenize olanak tanıyan yerleşik yedekleme özellikleri içerir. Bu, donanım arızası, kazara silme veya diğer öngörülemeyen olaylar durumunda dosyalarınızın korunmasını sağlar. NAS ayrıca dosyalar merkezi depolamadan kolayca geri yüklenebildiği için veri kurtarma sürecini de basitleştirir.
4. Uzaktan Erişim ve Mobilite
NAS cihazları uzaktan erişim özellikleri sunarak yetkili kullanıcıların internet bağlantısı olan her yerden dosyalara erişmesine olanak tanır. Çalışanlar fiziksel olarak ofiste bulunmadıklarında bile önemli verilere erişebildikleri ve işbirliği yapabildikleri için bu özellikle uzak veya dağıtılmış ekipleri olan işletmeler için değerlidir.
5. Ölçeklenebilirlik ve Esneklik
NAS sistemleri ölçeklenebilir olacak şekilde tasarlanmıştır, yani daha fazla sabit sürücü ekleyerek veya mevcut olanları yükselterek depolama kapasitesini kolayca artırabilirsiniz. Bu esneklik, işletmelerin önemli kesintiler veya maliyetli geçişler olmadan değişen depolama ihtiyaçlarına uyum sağlamasına olanak tanır.
6. Maliyet etkinliği
NAS cihazları diğer depolama çözümlerine kıyasla genellikle daha uygun maliyetlidir. Her kullanıcı için ayrı harici sabit disk veya bulut depolama aboneliği ihtiyacını ortadan kaldırarak donanım ve abonelik maliyetlerini azaltır. Ayrıca NAS cihazları, daha düşük sürekli bakım ve işletme giderleri ile tek seferlik bir yatırım sağlar.
Genel olarak NAS cihazları veri depolamayı basitleştirir, işbirliğini geliştirir, veri güvenliğini artırır ve her büyüklükteki işletme için uygun maliyetli çözümler sunar.
NAS Türleri
NAS çözümleri, ağın boyutuna ve erişimine göre üç türe ayrılır: ev, küçük işletme ve kurumsal.
1. Ev kullanımı için NAS
Bu NAS cihazları, kullanıcı dostu arayüzlere sahiptir ve otomatik yedekleme ve medya akışı yetenekleri gibi özellikler sunar.
2. Küçük İşletmeler için NAS
Küçük ve orta ölçekli işletmeler için NAS, daha önemli depolama ihtiyaçlarına ve kurumsal bir ortama uygun gelişmiş işlevselliğe hitap eder. Genellikle veri güvenliği ve koruması için yerleşik işlevsellik içerirken, kritik bilgileri korumak için RAID yapılandırmalarını da destekler.
3. Kurumsal NAS
Kurumsal sınıf NAS sistemleri, büyük şirketlerin devasa veri depolama ve yönetim gereksinimlerini karşılamak üzere tasarlanmıştır ve olağanüstü performans, geniş ölçeklendirme kapasiteleri ve sağlam veri koruma mekanizmaları sunar. Yüksek talep gören ortamlar için özel olarak tasarlanan bu sistemler, karmaşık kurumsal ortamlarda kapsamlı veri havuzlarını yönetmek için gerekli hız ve güvenilirliği de içerir.
NAS Sisteminin Avantajları
NAS sistemlerini kurumsal bir çerçeveye entegre etmek yalnızca veri depolamayı modernleştirmeye yönelik bir adım değildir; günümüzün dijital çalışma alanının dinamik ihtiyaçlarını karşılayan stratejik bir hamledir. NAS sistemleri, çeşitli departmanlar ve ekipler arasında verileri depolamak, erişmek ve yönetmek için kusursuz ve etkili bir yol sunarak veri yönetimini basitleştirme konusunda ön sıralarda yer almaktadır.
1. Rahatlık ve erişim kolaylığı
NAS sistemleri, çalışanların ağa bağlı herhangi bir cihazdan dosyalara ve verilere erişmesini mümkün kılarak veri erişilebilirliğini yeniden tanımlar. Bu benzersiz erişim, ekip üyelerinin fiziksel konumlarından bağımsız olarak dosyaları gerçek zamanlı olarak paylaşmalarına ve düzenlemelerine olanak tanıyarak daha işbirlikçi ve üretken bir çalışma ortamını kolaylaştırır. Verilere erişimin basitliği, hızlı tempolu kurumsal dünyada gerekli olan verimlilik ve esneklik kültürünü teşvik eder.
2. Ölçeklenebilirlik
NAS sistemlerinin ölçeklenebilir yapısı, büyüyen işletmeler için önemli bir özelliktir. NAS ile daha fazla depolama alanı eklemek, geleneksel sunucu altyapılarının yükseltilmesiyle ilgili karmaşıklıklardan ve maliyetlerden yoksun, sorunsuz bir süreç haline gelir. Bu ölçeklenebilirlik, işletmelerin performanstan ödün vermeden veya engelleyici maliyetlere maruz kalmadan veri büyümesine ayak uydurabilmesini sağlar.
3. Maliyet etkinliği
NAS, veri depolama ihtiyaçları için uygun maliyetli bir çözüm sunar. İşletmeler, depolamayı bireysel sabit disklere ve sunuculara olan ihtiyacı azaltacak şekilde merkezileştirerek sermaye ve işletme giderlerini önemli ölçüde düşürebilir. Donanım gereksinimlerindeki azalma yalnızca maliyetleri en aza indirmekle kalmaz, aynı zamanda bakım ve yönetim görevlerini de basitleştirerek daha fazla tasarruf sağlar.
NAS sistemlerinin bir işletme içinde uygulanması, verilerin yönetilme biçiminde dönüştürücü bir değişiklik meydana getirir. Kolaylık, ölçeklenebilirlik ve maliyet etkinliği sunan NAS, işletmelere veri yönetiminin karmaşıklığını kolaylıkla ve verimlilikle aşma gücü verir. Dijital ortam gelişmeye devam ettikçe, NAS sistemlerinin stratejik entegrasyonu rekabet avantajını ve operasyonel çevikliği sürdürmede kritik bir faktör olmaya devam edecektir.
NAS Sisteminin Dezavantajları
NAS sistemleri veri depolama ve erişilebilirlik açısından önemli faydalar sağlarken, bazı dezavantajları da vardır. Bu dezavantajların farkında olmak, işletmelerin veri yönetimi stratejilerinin hem sağlam hem de kapsamlı olmasını sağlamaları için çok önemlidir.
1. Sınırlı performans
NAS sistemleri yüksek performans sunabilse de SAN’lar veya DAS’lar kadar hızlı değildir. Bu durum ev ve küçük işletme kullanıcıları için daha az sorun teşkil etse de, çok sayıda gerçek zamanlı veriye erişmesi gereken uygulamaları çalıştıran işletmeler için sınırlayıcı olabilir.
2. Karmaşıklık
NAS çözümleri birçok alternatiften daha basit olsa da, daha büyük ölçekli kurumsal NAS’ın kurulumu ve bakımı için uzmanlık gerekir. Kötü uygulanan sistemler darboğazlara veya düşük performansa neden olabilir.
3. İlk maliyet
NAS sistemleri uzun vadede uygun maliyetli olma eğiliminde olsa da, özellikle doğrudan bağlı depolama çözümleriyle karşılaştırıldığında kurumsal düzey NAS için ilk yatırım yüksek olabilir.
4. Veri kurtarma hızı
NAS sistemlerinin başlıca sınırlamalarından biri, bir kaybın ardından veri kurtarma hızıdır. Donanım arızası, insan hatası veya siber saldırı durumunda, NAS sistemlerinden verileri geri yüklemek için geçen süre istenenden çok daha uzun olabilir. Bu yavaş kurtarma süreci, her bir dakikalık kesinti süresinin üretkenlik ve gelir kaybı anlamına geldiği felaket kurtarma senaryolarında zararlı olabilir.
5. Kapsamlı BCDR çözümüne duyulan ihtiyaç
Veri kurtarma açısından NAS’ın sınırlamaları, geleneksel NAS sistemlerinin yeteneklerinin ötesine geçen bir BCDR çözümünün gerekliliğini vurgulamaktadır. Kapsamlı bir BCDR çözümü yalnızca kritik verilerin yedeklenmesini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda işletmelerin minimum kesinti ile faaliyetlerine devam etmesini sağlayarak hızlı ve verimli veri restorasyonunu da garanti eder. Bu hazırlık seviyesi, veri kaybı ve sistem kesintisi ile ilişkili risklerin azaltılmasında vazgeçilmezdir.
Ağ Bağlantılı Depolama Ne için Kullanılır?
NAS, çeşitli uygulamalardan gelen yoğun işlemleri desteklemek için ölçeklenebilir, yüksek performanslı dosya depolama sistemleri sağladığından, gözetim entegrasyonu, sanallaştırma desteği, dosya paylaşımı ve gelişmiş işbirliği dahil olmak üzere çok çeşitli uygulamalar aracılığıyla verimliliği artırmak için kullanılabilir. İşte NAS için en yaygın kullanım alanlarından bazıları:
1. Yedekleme ve kurtarma
Merkezi depolamadan otomatik yedeklemelere kadar NAS cihazları, acil durumlar ve siber saldırılar sırasında kesinti süresini en aza indirmek ve kritik verileri korumak için kullanılır. Ağ bağlantılı depolama ve veri anlık görüntüleri, bir siber saldırıdan sonra önemli dosyaların anında kurtarılmasını sağlayarak bir işletmenin veri stratejisini tamamlayabilir, zamandan ve paradan tasarruf sağlar.
2. Dosya depolama ve paylaşma
NAS cihazları, dosyaları merkezi olarak depolamak için kullanılır ve çalışanlar arasında kolay erişim ve işbirliği sağlar.
3. Analitik
Yüksek hacimli ham makine verilerini analiz eden işletmeler, analiz ve işlemeyi kolaylaştırmak için bunları tek bir ad alanına sahip yüksek performanslı bir NAS’ta depolayabilir. NAS, diğer depolama türlerinden çok daha fazla analitik özelliğe olanak tanır. Örneğin, veri sanallaştırma yoluyla sunulanlar gibi meta veri analitiği, kullanıcıların verilerini daha iyi aramasına ve kullanmasına olanak tanımak için NAS çözümleriyle birlikte paketlenmektedir.
4. Web uygulamalarının test edilmesi ve geliştirilmesi
NAS, web tabanlı ve sunucu tarafı uygulamaları test etmek ve geliştirmek için bir platform olarak kullanılır.
5. Sanal makineler
NAS, sanal makineleri barındırmak ve sanallaştırma sürecinin daha hızlı çalışmasını sağlayarak hızı ve ölçeklenebilirliği artırmak için kullanılabilir.
6. Akıllı evler
NAS, merkezi bir medya merkezi oluşturarak akıllı evlerde de uygulama alanı bulur. Kullanıcılar tek bir cihazla CCTV’den veri depolayabilir, multimedya dosyalarından oluşan bir katalog oluşturabilir ve aynı anda birden fazla cihazda akış gerçekleştirebilir.
NAS vs. SAN Arasındaki Farklar
NAS ve SAN, farklı özelliklere ve kullanım durumlarına sahip iki farklı depolama mimarisidir. NAS ve SAN arasındaki temel farklar aşağıdakileri içerir:
1. Ağ Bağlantısı
NAS, standart Ethernet bağlantılarını kullanarak ağa bağlanır ve bir yerel alan ağı (LAN) veya geniş alan ağı (WAN) üzerinden birden fazla kullanıcı tarafından erişilebilir hale gelir. SAN ise sunuculara blok düzeyinde depolama erişimi sağlamak için temel olarak Fiber Kanal veya iSCSI gibi özel bir yüksek hızlı ağ kullanır.
2. Dosya ve Blok Seviyesinde Depolama
NAS dosya düzeyinde çalışır ve kullanıcıların NFS (Network File System) veya SMB/CIFS (Server Message Block/Common Internet File System) gibi standart dosya protokollerini kullanarak dosyalara erişmesine ve bunları yönetmesine olanak tanır. SAN blok seviyesinde çalışır ve depolamayı sunuculara ham veri blokları olarak sunar, sunucular da dosya sistemlerini ve erişim protokollerini yönetir.
3. Veri Paylaşımı
NAS, kolay veri paylaşımı ve işbirliği için tasarlanmıştır ve birden fazla kullanıcının paylaşılan dosyalara aynı anda erişmesine olanak tanır. SAN ise öncelikle veri tabanları veya sanallaştırılmış ortamlar gibi depolama bloklarına doğrudan erişim gerektiren uygulamalar için yüksek performanslı ve düşük gecikmeli depolama sağlamaya odaklanır.
4. Ölçeklenebilirlik
NAS sistemleri daha ölçeklenebilir ve esnektir, NAS cihazına daha fazla sabit sürücü ekleyerek kolay genişletmeye olanak tanır. Bu, NAS’ı artan depolama ihtiyaçları olan küçük ve orta ölçekli işletmeler için uygun hale getirir. SAN ise daha yüksek ölçeklenebilirlik ve performans özellikleri sunarak yüksek hızlı veri erişimi ve devasa depolama kapasiteleri talep eden büyük işletmeler ve uygulamalar için uygundur.
5. Veri Yönetimi
NAS cihazları genellikle dosya paylaşımı, erişim kontrolü ve veri yedekleme dahil olmak üzere dosya düzeyinde işlemler için yerleşik yönetim özelliklerine sahiptir. SAN, birim yönetimi, veri koruma ve performans optimizasyonu gibi görevleri yerine getirmek için ek depolama yönetimi yazılımı gerektirir.
6. Maliyet
NAS, SAN’a kıyasla genellikle daha uygun maliyetlidir. NAS cihazları, daha ucuz olan ve kurulumu ve bakımı daha kolay olan standart Ethernet altyapısına dayanır. SAN, Fiber Kanal anahtarları ve HBA’lar (Host Bus Adapters) gibi özel donanımlar gerektirir ve bu da onu daha maliyetli bir yatırım haline getirir.
NAS, dosya düzeyinde depolama ve veri paylaşımı için uygundur, ölçeklenebilirlik ve kullanım kolaylığı sunar ve küçük ve orta ölçekli işletmeler için uygun maliyetlidir. SAN, blok düzeyinde depolama, yüksek performanslı uygulamalar, büyük işletmeler için ölçeklenebilirlik ve depolamaya düşük gecikme süresi ve yüksek hızlı erişimin kritik olduğu ortamlar için idealdir.
