Pagerank, en popüler arama motoru Google’ın web sitelerini sıralarken kullandığı puan sistemidir. Google, algoritma sonuçlarına göre web sitelerine 0 ila 10 arasında puan verir. Özgün içeriklere, ilişkili olunan diğer web sitelerine göre puanlama değişkenlik göstermektedir.
Pagerank, Google’ın internet sitesi sıralamasında kullandığı algoritmanın sonucunda siteleri puanlamasıdır. Puanlama 0 ila 10 arasında değişkenlik gösterir. 2014’ten bu yana Google arama sonuçlarında sıralama yapılırken bu metriğe dikkat edilmemektedir. Pagerank’in bir link sahası haline gelmesinden dolayı Google bu sistemden vazgeçmiştir. Google, en son 2014 yılında Pagerank güncellemesi gerçekleştirmiştir.
Pagerank’ın SEO için faydaları nelerdir?
Pagerank, web sitelerinin belirli niteliklere göre sıralanmasını sağlar. Web sitelerinin bu şekilde ölçümlenmesi SEO çalışmaları için oldukça önemlidir. Google, Pagerank’le sınırlı kalmayarak gün geçtikçe algoritmasını geliştirmiştir. Ancak yine de hala Pagerank algoritması, aktif kullanıma bağlı önemini korumaktadır.
Google’ın algoritması açısından önemli olan birkaç unsur vardır. İçerik kalitesi, siteye duyulan güven önde gelen unsurlardandır. Ayrıca otorite sinyallerinin farklı metriklerden hesaplanabiliyor oluşu da önem taşır. Pagerank puanının, arama sonuçlarına olan etkisi bazı unsurlara bağlıdır. Puanlama yapılırken göz önüne alınan unsur arttıkça, puanın etkisi azalmaktadır. Ancak yine de Pagerank algoritması önemini korumaya devam etmektedir.
Google’ın E-A-T olarak kısaltılan Expertise, Authoritativeness, Trustworthiness kriterleri vardır. Bu kriterler kapsamında web siteleri için yönergeler yayınlamaktadır. Buna göre sitelerde yer alan linkler ve PageRank puanı, otorite belirlenmesinde önemlidir. E-A-T kategorisi kapsamındaki web sitelerinin otoritesinin belirlenmesinde Pagerank rol oynar.
Pagerank son yıllarda Google için eskisi gibi yüksek SEO kriterleri içinde bulunmuyor. Çünkü Google Pagerank’i 2014’ten sonra SEO açısından önemli kriterler arasından kaldırmış bulunmakta. Artık Pagerank değerinin yüksek olması, sitelerin yükselişi için en etkili faktör değil. Yüksek Pagerank değerine sahip site linklerinin eskisi kadar güçlü bir yükselme sağlamıyor. Son algoritmalar bunu göstermektedir.
Pagerank nasıl çalışır?
Pagerank algoritması ve backlink birbiriyle bağlantılıdır. Pagerank puanı oluşturulurken, sitenin diğer web sitelerinden aldığı linkler dikkate alınır. Puanı yüksek web sitelerinden alınan linkler o sitenin puanını da yükseltir. Özellikle yeni açılan web siteleri, Pagerank yüksek puanlı sitelerin linklerine yer verir. Bu sayede arama sonuçlarında yükselirler ve Google açısından sitenin değeri artmış olur.
Pagerank algoritması çalışma formülü
Pagerank algoritmasının çalışması ile ilgili 1997 yılında bir makalede bilgilendirme yapılmıştır. Buna göre Pagerank algoritması aşağıdaki formüle göre çalışır.
| PR (A) = (1 ‐ D) + D ( PR ( T1 ) / C ( T1 ) +… + PR (Tn) / C (Tn)) |
A sayfasının gösterdiği T1 ile Tn arasındaki sayfaların sahibi olduğu düşünülmelidir. D sayfası ve 0 ile 1 belirlenebilen bir sönümleme faktörüdür. D, 0.85 olarak belirlenmektedir. C(A), sayfadan dışarıya verilen bağlantı sayısı olarak yer alır. A sayfasındaki sıralama yukarıdaki formül sonucunda belirlenecektir.
Pagerank skoru nasıl hesaplanır?
Web’deki sitelerin tamamı Pagerank skoruna bölünerek sitelerin başlangıç pagerank skorları belirlenir. Yalnızca 5 adet internet sitesinin var olduğu düşünüldüğünde;
Her sitenin başlangıç Pagerank skoru, 1’in 5 e bölümünden bulunur. 1’in 5’e bölümünden ortaya çıkan 0.20 değeri 5 site için her birinin başlangıç Pagerank skorudur. Bu henüz sitelerin birbirine hiç link vermediği durumdaki başlangıç Pagerank skorudur.
A-B-C-D-E olarak belirtilen sitelerden B-C-D-E sitelerinin tümü A sitesinin bir sayfasına link vermiş olduğu düşünüldüğünde;
A sitesine aktarılan toplam Pagerank skoru 0.20 * 4 üzerinden 0.80 olarak gerçekleşir. Sonra B sitesi ayrıca C sitesine link verdiğinde 0.20 olan başlangıç pagerank skoru 2’ye bölünür. 0.20 / 2 den site başına 0.10 olacak şekilde C ve A sitesine dağıtılır. A sitesine giden final pagerank skoru 0.70 olarak güncellenecektir.
A sayfası için aktarımı gerçekleşen pagerank skoru hesaplaması şu şekilde gerçekleşir;
Pagerank skorunun arttıran temel faktör başka sayfaya giden link sayısıdır. 0.20 pagerank skoruna sahip C sitesi 2 adet link çıkışı yapmış olsun. Linklerin her biri için pagerank skoru 0.10 olur. Bu sayı 3 linke yükseldiğinde link başına düşen pagerank skor akışı 0.20 / 3 den 0.666 olur.
Pagerank üzerinde Damping faktörü
Damping faktörü, Pagerank skoru hesaplanırken önemli bir metriktir. Damping faktörü, Pagerank algoritması dahilinde Random Surfer Model dikkate alınarak oluşturulur. Bu faktör, linklere tıklayarak ilerleyen kullanıcının duracağı son noktayı dikkate alır.
İnternet kullanıcılarının linkten linke geçerken bir noktada duracağı dikkate alınır. Linkler arası geçişten doğan bu değer, Pagerank skor hesaplamasına katılır.
| Pagerank (A) = 1-d+d * (PR (B 0.20/ OL(2)) + PR (C 0.20/OL(1)) + PR (D – 0.20/OL(1)) + PR (E – 0.20/OL(1))) Algoritmanın bazı varyasyonlarında Damping faktörü toplam sayfa sayısına bölünür. Pagerank (A) = (1-d/N) + d * (PR (B 0.20/ OL(2)) + PR (C 0.20/OL(1)) + PR (D – 0.20/OL(1)) + PR (E – 0.20/OL(1))) Üstteki senaryo için ; Pagerank (A) = (1-d/5) + d * (PR (B 0.20/ OL(2)) + PR (C 0.20/OL(1)) + PR (D – 0.20/OL(1)) + PR (E – 0.20/OL(1))) Damping faktör (d) 0 ila 1 arasında derecelendirilir. Ancak pek çok senaryo için 0.85 olarak hesaplanır. |
Rastgele gezinme modeli ve mantıksal gezinme faktörü nedir?
Rastgele gezinme modeli, Damping faktöründe de dikkate alınan bir modeldir. Aslında Damping faktörünü temelini oluşturmaktadır. Bu modele göre kullanıcılar internet sitelerinde linkten linke geçiş yaparlar. Bir noktada da bu geçiş son bulur. Sonra da kullanıcı başka bir sayfaya geçer. Bu durum Damping faktörü ile açıklanır. Pagerank skoru hesaplanırken Damping faktörü hesaba katılır. Ve skor hesaplaması buna göre yapılır.
2004 yılında Google, Mantıksal gezinme modeli patentini almıştır. Buna göre kullanıcıların internetteki tıklamaları, mantıksal bir düzleme göre yorumlanmalıdır. Bu modele göre tıklamalar rastgele yapılmamaktadır. Linkin konu ile alakası, sayfadaki yeri, yazım biçimi tıklama davranışlarını etkiler. Bu model dikkate alınmış ve Pagerank skorunu etkilediği gözlemlenmiştir.
Mantıksal gezinme modeline göre ise her tıklanma mantıksal bir düzleme uymaz. Bunlara örnek olarak genellikle reklam linkleri verilir. Bu modele göre linkler belirli bir mantığa göre değerlendirilmelidir. Pagerank skoru hesaplamasında da bu mantık dikkate alınmalıdır.
Pagerank algoritması ve nofollow
2005 yılının başında Google yeni bir etiketleme değeri açıklamıştır. HTML etiketi içerisinde yer alan bu değer ‘nofollow’ olarak adlandırılır. Böylece, site yöneticileri hangi linklerin takip edilip edilmeyeceği ile ilgili karar verir hale geldi.
Nofollow etiketinin temel amacı, site yönetimine yetki sağlamaktır. Site yöneticilerinin bir linkin takip edilmesi üzerine yönlendirmede bulunabilmeleri mümkün olur. Bunu da arama motoru botlarına link aktararak yaparlar. Nofollow etiketine sahip link, arama motoru botları tarafından bulunur. Böyle olduğunda linkin hedef adresine Pagerank puan akışı olmaz.
Site yöneticileri, nofollow etiketi sayesinde Pagerank akışını yönetir hale gelmiştir. Bazı link kontrol yöntemleri oluşturarak önemsiz gördükleri linkleri nofollow olarak işaretlemektedirler. Bu link kontrol yöntemlerine ‘Pagerank sculpting’ denmektedir. Ayrıca önemli görülen linklere dofollow etiketi verilerek yönlendirme yapmaları da mümkündür. Bu şekilde Pagerank akışının yöneticiler tarafından yönetilmesi oldukça yaygınlaşmış oldu.
Pagerank sculpting ilk ortaya atıldığında etiketlerle Pagerank akışını yönetmeyi sağlıyordu. Ancak 2009 yılında Google bir algoritma güncellemesi yaptı. Bu güncelleme ile artık Pagerank sculpting ile Pagerank akışının etkilenmediğini duyurdu.
Pagerank kriterleri nelerdir?
Pagerank algoritması ile web sayfalarına 0 ila 10 arasında bir puan verilir. Bu puanı belirleyen belirli kriterler bulunmaktadır. Pagerank puanı, bir web sayfasının değerini belirleyen unsurlardandır. Bir web sitesinin değeri arttırılmak istendiğinde bu kriterlere ağırlık vermek gerekir. Bu kriterleri bilmek ve niteliklerini geliştirmek önemlidir. Genel olarak temel Pagerank kriterleri şunlardır:
- Dışarıdan gelen linklerin bulunduğu sayfa sayısı
- Sayfadaki linklerin kalitesi
- Başka sayfalara giden bağlantı sayısı
- Bağlantıların oluşturduğu sayfa sıralaması
Pagerank değeri nasıl arttırılır?
Pagerank değerini arttırmak için öncelikle Pagerank algoritmasının nasıl çalıştığının bilinmesi gerekir. Ancak, Pagerank değeri artık 2014 öncesindeki kadar önemli bir kriter değildir. SEO uzmanları, web sitesi geliştirmede belirli teknikler kullanır. Pagerank algoritması kadar bu teknikleri uygulamak da site değerini arttırmada önem taşımaktadır. Bu tekniklerden en çok kullanılanları şunlardır:
- Değer, yüksek sayfalardan link almak
- Özgün içerikler üretmek
- Kullanıcıların ilgisini çeken çalışmalar yürütmek
- Değerli sitelerden backlink alarak içerikleri orada da paylaşmak
Pagerank sorgulama nasıl yapılabilir?
Pagerank puanını sorgulamak için birkaç site kullanılmaktadır. Bu sitelerde yer alan araçlar Google tarafından geliştirilmemiştir. Ancak Google kriterlerine göre değerlendirme yaptığından referans olarak alınmaları mümkündür.
