POP3, bir e-posta iletişim protokolüdür. Açılımı Post Office Protocol’dur. Uzak sunuculardan e-postaları indirmek için kullanılır. Günümüzde en çok kullanılan e-posta protokolleri arasında yer almaktadır.
Post Office Protocol, e-posta gelişimlerinde iletişimin kurulabilmesi için kullanılan bir protokoldür. İlk kez 1984 yılında POP ismi ile Amerika’da kullanılmaya başlanmıştır. POP3 versiyonu ise 1986 senesinde ortaya çıkmıştır. Zaman içerisinde gelişerek ve güncellenerek günümüzdeki halini almıştır. Outlook, Mac Mail, Thuderbird gibi programlarda POP3 kurulumu yapılır. Bu kurulum yapıldıktan sonra mailler indirilir ve iletişim kurulur.
E-posta iletişim protokollerinden biri olan POP3, en çok kullanılan protokollerdendir. IMAP ve POP3, iletişim protokolleri arasında zirvedeki protokollerdir. Türkçeye Postane Protokolü 3 olarak çevrilir. Günümüzde kullanılan bütün güncel e-posta alıcıları tarafından desteklenir. Birkaç farklı versiyon olarak geliştirilip iyileştirilmiştir. Şu anda en son versiyonu olan 3. versiyonu kullanılmaktadır. POP3 adı da zaten 3. versiyon olduğu için verilmiştir.
Yerel e-posta alıcıları tarafından uzak sunuculardan gelen e-postaların indirilmesi için kullanılır. Bu işlem, TCP 110 numaralı port üzerinden gerçekleştirilir. Normalde e-postalar gönderilirken SMTP protokolü uygulanır. Gönderilen e-posta’nın sunucular arasında aktarımı da yine bu protokol ile sağlanır. Alıcı taraf e-postayı okumaya karar verdiğinde ise POP3 devreye girer. Bu e-posta’nın bilgisayara indirilmesi için POP3 protokolü kullanılır. Yani POP3 sadece e-postayı almak için kullanılır. Bu protokol sadece alıcı taraf, yani son kullanıcı tarafından kullanılır.
POP protokolü, posta kutuları içerisinde gerçekleştirilen indirme ve silme işlemlerini yapar. Birçok POP alıcısının, e-postaları indirdikten sonra postaları sunucuda bırakma seçeneği vardır. Fakat bu seçeneğe rağmen genelde POP kullanan e-posta alıcıları bazı işlemleri gerçekleştirilir. Bu işlemler sunucuya bağlanılması ve tüm mesajlarını alınması olarak sayılır. Bu mesajların kullanıcı bilgisayarında yeni mesaj olarak saklanması da yine bu işlemler arasındadır. Son olarak ise sunucudan gelen mesajların silinmesi işlemi yapılır. Bu işlemden sonra ise bağlantı kesilir. Diğer protokoller daha karmaşık işlemleri gerçekleştirebilecek şekilde tasarlanmıştır. Fakat, POP protokolü bu şekilde çalışmaktadır.
POP3 sunucusu, TCP 110 numaralı portu dinler ve bu portu kullanır. POP3 protokolü için şifreli iletişimlerde ilk önce protokol bağlantısı kabul edilir. Protokol bağlantısı destekleniyor ise STSL komutu ya da POP3 protokolü kullanılır. Bu durumda sunucuya taşıma katmanı güvenliği olan TLS kullanılarak bağlanılır. Bu bağlantı TCP’nin 995. portu üzerinden sağlanır. TLS yerine SSL yani güvenli soket katmanı kullanılarak da aynı bağlantı sağlanabilir. SSL güvenli soket katmanı da yine 995. port üzerinden bağlantı sağlar.
POP3 avantajları nelerdir?
- E-postalar kurulum yapılan cihaza otomatik olarak indirilir.
- İnternete bağlı değilken de e-postalar okunur. Çevrimdışıyken, daha önce indirilen e-postalara erişim mümkündür.
- Daha az sunucu depolama alanına ihtiyaç duyar. Tüm e-postalar yerel makinede depolanır.
- E-postaların depolama kapasitesi sınırlıdır. Bu sınır sabit diskin boyutuna göre değişir.
- Yapılandırılması ve kullanılması kolaydır. Popüler olması sebebiyle farklı kullanıcılar arasında kolaylıkla kullanılır.
POP3 dezavantajları nelerdir?
- E-postalara farklı cihazlardan erişilemez. Erişim sağlanması için yapılandırma yapılması gerekmektedir. Yapılandırma yoksa sadece kurulum yapılan cihaz üzerinden e-postalara erişilir.
- Yerel posta klasörünün aktarımı oldukça zordur. Bu klasörün başka bir e-posta istemcisine aktarılması zahmetli bir iştir. Başka bir fiziksel makineye aktarım da yine oldukça uğraştırıcıdır.
- E-posta klasörleri bozulduğu takdirde tüm posta kutusu kaybedilir.
- Otomatik olarak indirilen e-postalar virüs içeriyor ise bilgisayara virüs bulaşır.
Gmail için POP3 ayarları nasıl yapılır?
Gmail üzerinden POP3 kurulumu yapmak mümkündür. Kurulum yapmak ve ayarlar için aşağıdaki adımlar takip edilmelidir:
- Gmail açılır.
- Şifre ile giriş yapıldıktan sonra ayarlar kısmına gelinir. Buradan POP etkinleştirilir. Sonrasında ayarları kaydet’e tıklanması gerekir.
- POP3 için otomatik olarak atanmış değerler bulunur.
Bu değerlerin aşağıdaki gibi olup olmadığı kontrol edilmelidir:
- Sunucu tipi: POP
- Sunucu adı/adresi: POP.gmail.com
- Gelen posta için bağlantı noktası/port: 995
- Gelen posta için, güvenli bağlantı kullan: SSL
- Giden posta sunucusu: smtp.gmail.com
- Giden posta için bağlantı noktası/port: 587
- Giden posta için güvenli bağlantı: TLS
Outlook için POP3 ayarları nasıl yapılır?
Outlook programı üzerinden POP3 kurulumu yapmak mümkündür. Bunun için aşağıdaki adımlar takip edilmelidir:
- Outlook açılmalıdır.
- Uygulama ilk kez kullanılıyor ise bir sihirbaz ekranda belirir. Bu sihirbaza ileri denilmesi gerekir. E-posta hesabı var ise Hayır seçeneği seçilerek ileri butonuna tıklanır.
- Mevcut bir Outlook kurulumu var ise farklı hesap eklenir. Bunun için Dosya => Hesap ayarları => Yeni adımları takip edilir.
- Elle kurulum ek sunucu türleri arasından seçim yapılır. Sonrasında ileri butonuna tıklanır.
- İnternet e-posta seçeneği seçilir ve ileri butonuna tıklanır.
- Burada karşılaşılan ekranda hesap türü POP3 olarak seçilir.
- Sonrasında diğer ayarları gidilip giden sunucu ve gelişmiş bölümündeki ayarlar düzenlenir.
- Buradaki ayarlarda Gelen Sunucusu Portu (POP3) 110 olmalıdır.
- Aynı zamanda Giden Sunucusu Portu (SMTP) 587 olmalıdır.
- Tamam butonuna tıklanarak kurulum bitirilir.
POP3 kurulum bilgileri nelerdir?
POP3 kurulum bilgileri aşağıda yer almaktadır. Bilgiler, gelen posta ve giden posta bilgileri olarak iki farklı şekilde yer alır.
Gelen e-posta (incoming mail)
| Kullanıcı Adı (User Name) | @outlook.com dahil (include) |
| Sunucu Adresi (Server Name) | POP-mail.outlook.com |
| Güvenlik Tipi (Protocol) | SSL |
| Giden Sunucu Portu | 995 |
Giden e-posta (outgoing mail)
| Sunucu Adresi (Server Name) | smtp-mail.outlook.com |
| Güvenlik Tipi (Protocol) | TLS |
| Port | 587 |
| Kimlik Doğrulaması (Smtp Authentication) | Evet (Yes ) |
POP3’ün gelişimi ve geçmişi
POP (POP1) RFC 918, POP2 ise RFC 937 olarak tanımlanmıştır. POP3 ise ilk olarak RFC 1081’de tanımlanmıştır. Günümüzdeki tanımlaması ise RFC 1939’dur. Sonrasında eklenti mekanizmaları ile güncelleştirilmeler yapılmıştır. Bu güncelleştirilmeler RFC 2449 tarafından yapılmıştır. Giriş işlemleri doğrulama mekanizması ise RFC 1734 tarafından tanımlanmıştır.
POP3’ten önceki versiyon olan POP2, 109 numaralı portu kullanır. POP3 ise 110 numaralı portu kullanır. POP3 tanımlaması sadece şifrelenmemiş oturum açma mekanizmasını kullanır. Bu oturum açma mekanizması, kullanıcı adı ve parola bilgileri ile çalışır. POP3 tanımlaması aynı zamanda Berkeley .rhosts erişim kontrolünü kullanır. AUTH eklentisi sayesinde, POP3 alıcıları SASL doğrulama metodunu destekler.
POP4 için çalışmalar yapılmasına rağmen, günümüzde kullanıma uygun değildir. 2003’ten beri POP4 ile ilgili yeni bir gelişme olmamıştır.
IMAP nedir?
Açılımı Internet Message Access Protocol olan IMAP, bir mail erişim protokolüdür. Görev tanımı olarak POP ile aynıdır. İlk kez 1986 senesinde kullanılmaya başlanmıştır. Çeşitli cihazlar üzerinden maillere erişim için kullanıcılara olanak sağlar. Maillerim sunucular üzerinden görüntülü edebilmesine olanak tanır. IMAP mailleri bilgisayarları otomatik olarak indirme özelliğine sahip değildir. IMAP sayesinde iki yönlü iletişim kurulması mümkün hale gelir. IMAP, direkt olarak kurumlarda 143 numaralı portu kullanır. SSL ile birlikte kurulur ise kullanacağı port 993 olarak değişir. Günümüzde milyonlarca insan tarafından mail erişim Protokolü olarak kullanılmaktadır. Gmail, IMAP kullanımı için kullanıcılarına tavsiyelerde bulunur ve bu dağ POPülariteyi arttırır.
POP3 ve IMAP arasındaki farklar nelerdir?
POP3 ve IMAP Mail erişim protokolleri, temelde aynı mantık ile çalışırlar. Kullanıcıların tercihine göre 2 protokol de aynı amaç için kullanılır. Bazı durumlarda ise kullanıcıların tercihinden bağımsız olarak sunucular karar verir.
2 protokolün arasındaki en belirgin fark ise maillerin görüntülenmesidir. POP3 protokolünde maillerin görüntülenebilmesi kurulum yapılan cihaz üzerinden mümkün olmaktadır. Kurulum yapılmayan diğer cihazlar üzerinden ise mailler görüntülenemez. IMAP ise maillere tek bir yerden erişim kısıtlaması getirmez. IMAP, farklı cihazlar üzerinden maillerin görüntülenmesine izin verir. Bilgisayar, cep telefonu ve tablet gibi farklı cihazlar üzerinden mailler görüntülenir. Mail kutusunda bir güncelleme yapıldığında ise tüm cihazlar bu güncellemeyi alır. Güncellemeler otomatik olarak gerçekleştirilir. Cihazlar aynı anda aynı sürümü kullanırlar.
Her iki protokolün de önceden indirilen mailleri istenildiği zaman görüntüleme olanağı vardır. internetin olmadığı yerlerde de indirilmiş olan mailler iki protokolde de görüntülenir.
| POP3 | IMAP |
| Daha rahat, daha yerleşik, daha rahat | Daha güvenli, daha hızlı, daha güncel |
| Yalnızca 1 mail box oluşumuna izin verir. | Çoklu mail box oluşturulmasına izin verir. |
| Maillerin bilgisayarlar üzerinden silinmesine olanak tanır. | Maillerin silinmesi için server’a gidilmesi gerekir. |
| Giden maillere sadece kurulum yapılan cihaz üzerinden ulaşılmasına imkan tanır. | Giden maillere farklı cihazlardan ulaşılabilmesine imkan tanır. |
| Mesajlar içerikleri ile birlikte kurulum yapılan bilgisayara otomatik olarak kayıt edilir. | Mesajlar sadece özellikler indirilmek istenildiğinde, ilgili cihazlara indirilir. |
| Tüm maillerin indirilmesi gerekir. Kullanıcıların bunun için Outlook ya da Thunderbird gibi programlara ihtiyaçları olur. | Herhangi bir programa ihtiyaç duyulmadan kullanılır. |
| Sunucu depolama alanı sınırlıdır. | Yerel depolama alanı sınırlıdır. |
| Erişim için internet bağlantısına ihtiyaç duymaz. | Erişim için güvenilir ve sürekli bir internet bağlantısına ihtiyaç duyar. |
POP ile alakalı RFC belgeleri
| RFC 918 | POP |
| RFC 937 | POP – 2 |
| RFC 1081 | POP – 3 |
| RFC 1939 | POP – 3 (STD 53) |
| RFC 1957 | POP3 Uygulamalarına İlişkin Bazı Gözlemler |
| RFC 2195 | IMAP/POP Yetki Uzantısı |
| RFC 2384 | POP URL Şeması |
| RFC 2449 | POP3 Uzatma Mekanizması |
| RFC 2595 | TLS’yi IMAP, POP3 ve ACAP ile kullanma |
| RFC 3206 | SYS ve AUTH POP Yanıt Kodları |
| RFC 5034 | (POP3) Basit Kimlik Doğrulama ve Güvenlik Katmanı (SASL) Kimlik Doğrulama Mekanizması |
